Śr veruleikafirringu ķ afneitun

Žaš markveršasta sem Geir telur žurfa aš leggja til efnahagsmįla er sįlgęsla.  Hvar ķ heimi reynir forsętisrįšherra aš tala upp gjaldmišil og hver er tilgangurinn ?

http://arnarsigurdsson.blog.is/blog/arnarsigurdsson/ 


mbl.is Forsętisrįšherra dregur śr svartsżnisspįm
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

"Engin afsökun fyrir Bretland"

Žrišjudaginn 13 ž.m. birtist athyglisverš grein į bls. 13 ķ FT eftir Willem Buiter prófessor viš LSE undir fyrirsögninni "There is no excuse for Britain not to join the Euro". 

Höfundur bendir į aš ķ raun sé ekki nokkur įstęša fyrir lķtiš opiš hagkerfi eins og Bretland til aš halda śti sjįlfstęšri mynt.  Sjįlfstęš peningastefna er ekki einasta gagnslaus til aš višhalda efnahagsstöšugleika heldur beinlķnis valdur aš óstöšugleika.  Samžętting viš önnur hagkerfi hlżtur ešli mįlsins samkvęmt aš draga śr efnahagssveiflum.  Óumdeilt er aš sjįlfstęšur gjaldmišill hlżtur alltaf aš vera hindrun ķ vegi višskipta milli landa. 

Til aš undirstrika vonleysi Breska pundsins mį benda į žį stašreynd aš einungis 5% af gjaldeyrisforša heimsins er bundinn ķ pundum auk žess sem Evran vęri aš sękja mjög į ķ žeim efnum.

Stašreyndin vęri aš breska bankakerfiš vęri bśiš aš sprengja utan af sér pundiš fyrir löngu enda efnahagsreikningur bankanna komin yfir 400% af landsframleišslu.  Ķ beinu framhaldi er varla um żkjur aš ręša ef Bretlandi vęri lżst sem einum stórum vogunarsjóši.  Engin von er žvķ til žess aš Breski Sešlabankinn geti stašiš undir nafni sem lįnveitandi til žrautavara nema žį meš lįnalķnum viš erlenda sešlabanka sem žar kęmust ķ žį lķtt öfundsveršu stöšu aš žurfa aš kaupa pund į sama tķma og markašurinn sturtaši žeim nišur.

Willem Buiter kemst aš žeirri nišurstöšu aš helst vęri hęgt aš lķkja Bretlandi viš Ķsland og aš įhęttan viš sjįlfstęša mynt žessara žjóša muni į endanum verša kostnašarsamt og žvķ koma nišur į samkeppnishęfni žeirra.

Jį, mikill er vandi Breta og žaš žrįtt fyrir aš hafa sešlabanka sem getur stįtaš sig af besta įrangri allra sešlabanka ķ barįttunni viš veršbólgu! 


Hinn nżji ašall

Sagt er stundum aš sagan endurtaki sig en kanski er nęr aš tala um aš sögulegir atburšir rķmi.  Eins og flestir žekkja komu kjör almennings og fyrirtękja Lošvķki fjórtįnda lķtiš viš žegar hann byggši Versali og tęmdi ķ leišinni fjįrhirslur franska rķkisins.  Lausn Lošvķks var aš veifa reglulega til fjöldans og hvetja menn til eljusemi og ašhalds žegar tķmi vanst til į milli veisluhalda.

Įhugavert vęri ef svo mikiš sem einn fréttamašur hér į landi gęti spurt hvernig hin nżja varnarmįlastofnun eša hiš nżja śtibś fiskistofu ķ Grindavķk samrżmist žeirri ašhaldssemi sem nśverandi rįšamenn veifa framan ķ fjöldann.

Žaš er oršiš löngu tķmabęrt aš rįšamenn hér į landi įtti sig į aš veršmętasköpun į sér ekki staš meš fjölgun opinberra starfa eša meš nżjum menningarhöllum.  

 


Kvalarfull įlyktun

Sį fįheyrši atburšur geršist nżveriš aš rįšherra ķ rķkisstjórn Ingibjörg Gķsladóttir lżsti sig mótfallinn įkvöršun annars rįšherra um hvalveišar.  Hljómar kanski léttvęgt žar sem Ingibjörg hefur jś ķtrekaš veriš stašin aš žversögnum og aš standa ekki į bakviš yfirlżsingar sķnar į borši sem ķ orši.

Spurningin er hvort VG sjįi sér ekki einmitt leik į borši og flytji tillögu um vantraust į rķkisstjórnina enda stendur dżraverndun flokknum nęrri.

Varla getur Ingibjörg annaš en greitt atkvęši sitt gegn hvalveišunum og stašiš žannig meš eigin įlyktun enda vęri annaš augljóst dęmi um tękifęrismensku.

Hitt er svo annaš mįl aš Sjįlfstęšismenn hljóta aš spyrja sig įleitinna spurninga um leištogahęfileika nśverandi flokksformanns undir žessum sérstöku kringumstęšum sem og öšrum įmóta sem upp hafa komiš nżveriš hvort heldur er ķ borgar- eša rķkisstjórn.

 

 


Ómęld įnęgja

Eins og öllum mį ljóst vera stefnir ķ veršhrun į fasteignamarkaši.  Višbśiš er aš žeir sem bśa ķ eigin hśsnęši munu margir hverjir reyna aš sitja af sér lękkunarferliš enda flestir sem skipta upp į viš og žvķ betra aš bķša žar til botninum er nįš auk žess sem mikil veršbólga snarhękkar nż lįn.

Einn hópur seljenda mun žó ugglaust verša fyrstur til aš lękka eignir til sölu, nefnilega byggingaverktakar sem flestir eru meš įhvķlandi byggingalįn į eignum sķnum og horfa upp į eigiš fé étast hratt upp.

Allir ašrir en fasteingasalar og verktakar bķša spenntir eftir vęntanlegum veršlękkunum ķ žeirri von aš loksins muni fasteignamarkašurinn draga nišur veršbólgu sem yrši višsnśningur žvķ fasteignir hafa hingaš til drifiš įfram hękkun vķsitölu neysluveršs.

Žvķ mišur veršur vķst einhver biš į žvķ til einföldunar (fyrir starfsfólk stofnunarinnar) męlir Hagstofan eingöngu veršbreytingar sem verša į įšur seldu hśsnęši og męlir žvķ ekki žį įnęgjulegu breytingu sem veršur į fasteignaverši nema seint og um sķšir.

Žvķ mį svo bęta viš aš nįnast engin gęšaleišrétting hefur įtt sér staš ķ śtreikningum hagstofunnar undanfarin įr en eins og flestir vita hefur hlutfall vandašri hśsa snaraukist hér į landi undanfarin įr meš žeim afleišingum aš hękkun fasteigna og žar meš VNV veriš stórlega ofmetin.

Vķša erlendis er veršbólgumęling gróflega fölsuš nišur į viš og žį sér ķ lagi ķ Bandarķkjunum enda er rķkissjóšur žar ķ landi stęrsti skuldarinn į vertryggšum skuldabréfum og hefur žvķ augljósa hagsmuni af lįgri veršbólgu.  Hér į landi er žessu öfugt fariš žvķ rķkissjóšur skuldar lķtiš verštryggt sem śtskżrir kanski žį sjįlfseyšingarhvöt sem rķkir hér ķ veršbólgumęlingum og barįttuašferšum viš veršbólgu.


Orš og athafnir (2. hluti)

Enn einu sinni mętti Geir Hilmar, nśverandi forsętisrįšherra fram į sjónarsvišiš sem bošberi hagręšingar ķ rķkisrekstri og bošaši aukiš vęgi einkaframtaks meš nżrri skżrslu „Netrķkiš Ķsland". 

Enn einu sinni datt engum fréttamanni ķ hug aš spyrja śt ķ afrakstur fyrri yfirlżsinga Geirs Hilmars, af sama meiši sem allar hafa reynst innihaldslausar.  Enn sķšur datt nokkrum fréttamanni ķ hug aš setja yfirlżsingarnar ķ samhengi viš spį Sešlabankans um aš brįtt muni heildarumfang hins opinbera nema 48% af landsframleišslu.

Sķšasta lżšskrum Geirs Hilmars į žessu sviši var svokölluš "Śtvistunarstefna Rķkisins" sem įhugasamir geta lesiš hér.  Žar segir m.a:

Ķ innkaupastefnu rķkisins sem sett var 2002 er sérstaklega kvešiš į um śtboš į rekstraržįttum.  „Ešlileg krafa til rķkisstofnana er aš skošaš sé meš reglulegum og skipulegum hętti hvort verkefni séu leyst meš hagkvęmari hętti innan stofnunar en meš žvķ aš kaupa žjónustuna almennum markaši.“
Į žessum grunni hefur śtvistunarstefna rķkisins veriš śtfęrš og tķmasett.

Skemst er frį žvķ aš segja aš nįkvęmlega ekkert hefur veriš framkvęmt af śtvistunarstefnunni  žrįtt fyrir yfirlżsingu um aš sett hafi veriš "męlanleg markmiš um śtvistun žjónustu" og aš "Fjįrmįlarįšuneytiš mun įrlega gera śttekt į framgangi stefnunnar"

Kanski er ekki nema von aš Geir Hilmar hafi ekki nįš aš koma miklu ķ framkvęmd af fyrri yfirlżsingum vegna anna enda hlżtur aš vera tķmafrekt aš rįša fjóra nżja rķkisstarfsmenn į hverjum einasta degi auk žess aš višhalda enn einu höfšatöluheimsmetinu ž.e. flestar opinberar stofnanir ķ heimi. 


Oft eru góš rįš einföld

Nóbelsveršlaunahafinn Joseph Stieglitz bęttist nżlega ķ hóp žeirra efasemdarmanna sem telja aš mešöl Sešlabanka Ķslands viš veršbólgu séu hęttulegri heilsu hagkerfisins heldur en veršbólgan sjįlf. 

Einn galli į sjśkdómssamanburšinum er hinsvegar aš samlķking hagfręšinnar viš alvöru raunvķsindi er vitaskuld fjarrri lagi.  Nęr vęri aš bera saman hagfręši viš félagsfręši eša sįlfręši.  Slķkar félagsgreinar byggja į tilgįtum um atferli fólks sem sķšan er pakkaš inn ķ e.k. lķkön sem śtskżra af hverju hlutirnir sem spįš var fyrir um ķ gęr muni gerast į morgun śr žvķ žeir geršust ekki ķ dag.

Starfsmenn sešlabankans eru miklir “prinsip”menn og vitna gjarnan ķ hagfręšilķkön og svokallašar “višurkenndar hagfręšikenningar” sem žeir einblķna į žegar aš vaxtaįkvöršunum kemur.  Aldrei er efast um aš lķkönin og/eša įlyktanir geti gefiš rangar nšurstöšur žar sem forsendur eru oft huglęgar.  Eitt dęmi um slķkt er aš lķkönin gera engan greinarmun į lįntöku ķ innlendri og erlendri mynt eša aš gengi žurfi aš lokum aš leišréttast mišaš viš uppsafnašann vaxtamun (FX interest rate parity).  Sešlabankinn śtskżrir alla gagnrżni meš žeim hętti aš žar séu į ferš ósannašar hagfręšikenningar og villutrś.  Engu aš sķšur er žaš nś svo aš kenningar žęr sem bankinn styšst viš hafa aldrei veriš sannašar ķ littlu opnu hagkerfi viš frjįlst flęši fjįrmagns.  Žannig hafa prinsipin/lķkönin frķaš starfsmenn Sešlabankans frį žvķ aš vega og meta ašstęšur.

Oft mętti ętla aš starfsmenn Sešlabankans aki til vinnu sinnar horfandi ķ baksżnisspegilinn.  Allar įkvaršanir ķ peningamįlastjórnun eiga hinsvegar aš vera framsżnar, ž.e. taka miš af žvķ sem ķ vęndum er en ekki horfa til žess sem lišiš er.  Žannig hefši Sešlabankinn aš sjįlfsögšu įtt aš horfa til žeirrar veršbólgu sem ķ vęndum var žegar gengiš styrktist śr hófi umfram forsendur.  Meš sama hętti ętti bankinn aš horfa til žess efnahagshruns sem framundan er og taka tillit til žess aš nżveriš hafa fyrirtęki umvörpum neyšst til aš skipta yfir ķ innlend lįn ķ staš erlendra.  Bankanum er  fullkunnugt um žessa stašreynd og veit vel hvaš hśn mun žżša žar sem stór hluti ķslenskra fyrirtękja getur nś tališ nišur lķfdaga sķna.

Veršbólga ķ heiminum er knśinn įfram af hrįvöruhękkunum. Öllum mį ljóst vera aš Sešlabanka Ķslands mun aldrei takast aš nį nišur hrįvöruverši ķ heiminum. Sennilega bara enn ein ósönnuš fullyršing aš mati Sešlabankans en spurningin er hvort sś stašreynd aš Nóbelsveršlaunahafi ķ hagfręši śtskżri slķkt ķ stuttu mįli dugi til aš Sešlabankinn geti vegiš og metiš ašstęšur ?


Sjįlfstęš śtgjaldažensla

Svo viršist sem nśverandi formašur Sjįlfstęšisflokksins Geir Hilmar hafi gert žaš aš markmiši flokksins aš Rķkissjóšur verši algerlega "Sjįlfstęšur" frį hagkerfinu eins og fram kemur ķ góšri samantekt Óla Björns Kįrasonar

Ef marka mį spį Sešlabankans er ljóst aš Vinstri Gręnir geta vel viš unaš meš vinstri stefnu Geirs Hilmars:

"Mišaš viš forsendur žjóšhagsspįr dragast tekjur hins opinbera saman śr 48½% af landsframleišslu įriš 2007 ķ 40½% įriš 2010 į sama tķma og hlutfall śtgjalda hękkar śr 43% af landsframleišslu ķ 48%."

Hvaš segja yngri žingmenn flokksins, sem sumir hverjir kenna sig viš frjįlshyggju viš žessari stefnu ? 


Lżšskrum Rķkisstjórnarinnar

Ekki veit ég hvort grįtur eša hlįtur eru betur višeigandi vegna śtspils rķkisstjórnarinnar vegna nżjustu veršbólgumęlingarinnar sem sżnir 49% veršbólgu umreiknaš til 12 mįnaša. 

1. "sérstakt įtak ķ veršlagseftirliti" Hér bżr aš baki sama hugsun og lį til grundvallar hinni margrómušu stofnun "Veršlagseftirliti Rķkisins".  Öfugt viš žaš sem nafniš gaf til kynna hafši Veršlagseftirlit Rķkisins žó ekkert veršlagseftirlit meš rķkinu sem žó var og er full žörf į.  Śtblįstur rķkisins ķ rįšherratķš Geirs Hilmars forsętisrįšherra hefur veriš meš slķkum eindemum aš önnur hver króna sem skiptir höndum fer nś ķ gegnum rķkiš.  Žannig stjórnar rķkiš stęrstum hluta matvęlaveršs meš ofursköttum og verndartollum į kostnaš flestra en ķ hag fįrra.  Hvergi erlendis į sér staš žvķlķk umręša um naušsyn veršlagseftirlits meš frjįlsum markaši višlķkt žvķ sem hér gengur.  Eini įžreifanlegi afraksturinn af veršlagseftirliti er śtblįstur eftirlitsišnašar į kostnaš skattgreišenda.

 Veršlagsstofnun

 

 

 

 

 

 

 

 

Mynd Frišbjörn Orri Ketilsson 

2. "eftirliti meš veršmerkingum į vöru og žjónustu" Žessi starfsemi gengur semsagt śt į aš starfsmenn rķkisins heimsęki bśšir og skoši śtstillingarglugga til aš skipta sér af veršmerkingum !  Hvaša heilvita manni dettur ķ hug aš rķkisafskipti muni śtrżma višskiptahugmyndum sem byggja į aš plata višskiptavini meš villandi veršmerkingum ?

3. "endurskoša reglur um netverslun, einkum frį öšrum löndum EES-svęšisinsFyrst žóttist Björn Bjarnason ętla aš afnema "ólögleg" spilavķti į netinu.  Nś į aš skipta sér af vefverslunum sem žó lśta ekki ķslenskum lögum heldur žeim lögum žar sem vefžjónn er til hśsa.......hverju sinni!

4. "Rįšist verši kynningarįtak ...... ķ žeim tilgangi aš virkja neytendur... og gęta aš eigin hagsmunum viš kaup į vöru og žjónustu"  Vonandi veršur ekki skortur į aš rķkiš kynni vel afrakstur og tilgang hverskyns innflutningstolla og uppbošskvóta į landbśnašarafuršum sem öšru fremur hękkar matvęlaverš.  Vonandi śtskyrir višskiptarįšherra hvers vegna tķmarit ķ rķkisversluninni Leifsstöš kosta jafn mikiš og ķ verslunum einkaašila, žrįtt fyrir aš žeir sķšarnefndu žurfa aš standa skil į viršisaukaskatti nś eša af hverju sęlgęti kostar oft į tķšum minna ķ Bónus en ķ rķkisfrķhöfninni, nś eša hver sé tilgangur meš 35% vörugjaldi į hvert sjónvarp į heimilum landsmanna.

"Ekki gera neitt" stefna Rķkisstjórnarinnar hefur nś tekiš nżjan snśning yfir ķ aš "hafa skal žaš sem betur hljómar"

Veršbólgutölur

Undirritušum hefur löngum grunaš aš śtreikningar Hagstofunnar séu gallašir. 

Eins og allir vita hefur hlutfall nżrra og mun vandašri fasteigna aukist verulega ķ sölu undanfarinna įra sem ekki er gęšaleišrétt fyrir. Žannig gęti hęglega hafa veriš um aš ręša ofmat į hękkunum į hśsnęši undanfarinna įra sem og vanmat į lękkunum undanfarinna mįnaša.

Af einhverjum óśtskżršum įstęšum er ekki hęgt aš fį upplżsingar um verkferla, reiknilķkan eša neinar upplżsingar um hvaš stofnunin leggur til viš mat sitt.  Mönnum er tķšrętt um naušsyn hvers kyns eftirlitsišnašar meš einstaklingum og fyrirtękjum en aldrei kemur til tals hvort eša hverjir eigi aš hafa eftirlit meš eftirlitsišnašinum.

Stór lišur ķ hinum nżju 49,5% veršbólgutölum stofnunarinnar er hękkun nżrra bķla.  Nś mętti ętla aš žegar bķlar hękki ętti sókn manna ķ hagstęšustu kaup aš aukast.  Žannig skiptir vitaskuld verulegu mįli aš hagstofan taki miš af hagstęšustu veršum sem ķ boši eru hverju sinni.

Hér eru t.d. tveir Land Cruiser 200 jeppar, svipašir aš flestu leiti nema sį ódżrari er 100 hestöflum kraftmeiri og hefur ekki hękkaš ķ verši frį įramótum !

 SparibķllSparibķl kr. 8,8m                                    Toyota Umbošiš kr.13,8mToyota umboš


« Fyrri sķša | Nęsta sķša »

Um bloggiš

Arnar Sigurðsson

Höfundur

Arnar Sigurðsson
Arnar Sigurðsson
Mars 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (29.3.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku:
  • Frį upphafi: 0

Annaš

  • Innlit ķ dag: 0
  • Innlit sl. viku:
  • Gestir ķ dag: 0
  • IP-tölur ķ dag: 0

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband